უკრაინაში ომი ახალდაწყებული იყო, როდესაც დავწერე (ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის ვებ-გვერდსა და Georgian Times-ში), რომ უკრაინის მოვლენები მსოფლიოს შანსს აძლევს გახდეს უკეთესი, ვიდრე ის აქამდე იყო. მაშინ ვერც კი ვიფიქრებდი, რომ მოვლენები ასე წარმოუდგენლად მძიმედ განვითარდებოდა და ომის 3 კვირის თავზე კიდევ უფრო დიდი და, ვიტყოდი, განუსაზღვრელი ადამიანური და გლობალური ტრაგედიის მომსწრენი ვიქნებოდით.

ახლა, როცა ამ ბლოგს ვწერ, რუსული ტანკები სულ უფრო ღრმად მიიწევენ უკრაინაში, ჩემს სამშობლოში, და ემოციებთან გამკლავება სულ უფრო მიჭირს. თუმცა ეს ემოციები ვერ გადაწონის იმას, რასაც ჩვენ, ეკონომიკის მკვლევარები, ყველაზე მეტად ვაფასებთ: ერთგული დავრჩეთ სიმართლისადმი და დასკვნები მხოლოდ ფაქტებისა და ლოგიკის ფრთხილი, მიუკერძოებელი გამოყენებით გამოვიტანოთ.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) 2020 წლის 11 მარტს COVID-19-ის ვირუსი პანდემიად გამოაცხადა, რაც კაცობრიობის ისტორიაში გარდამტეხი მომენტი გახდა. პანდემიამ და მისმა თანმხლებმა ცვლილებებმა (მაგალითად, დისტანციურ მუშაობაზე გადასვლამ) ადამიანების ცხოვრების არაერთ ასპექტზე, მათ შორის შრომის ბაზარზე ჩართულობასა და ქცევაზე, იმოქმედა. ამ კუთხით არც საქართველოა გამონაკლისი. კრიზისის უპრეცედენტო ხასიათმა ქვეყნის ისედაც არასტაბილური შრომის ბაზრისათვის უპრეცედენტო შედეგები გამოიღო.

პანდემიის გამო შეზღუდული და კრიზისის პირას მისული ეკონომიკა; COVID-19-ის გამო მილიონობით გარდაცვლილი და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის კრიზისი; ათასობით ქალაქში გამოცხადებული ლოქდაუნები, სოციალური დისტანცია და სახეცვლილი სოციალური პროცესები; ინსტიტუციების ფუნქციონირება ონლაინ; კომპიუტერის ეკრანებთან მიჯჭვული ახალგაზრდები და თითქმის ერთი წლის მანძილზე ონლაინ მიღებული ზოგადი და უმაღლესი განათლება. ეს არის ის რეალობა, რომელშიც მსოფლიოს მრავალი ქვეყანა და მათ შორის საქართველო შეხვდა 2021 წლის გაზაფხულს.

პანდემიამ უამრავი ადამიანის სიცოცხლე და ჯანმრთელობა შეიწირა. უკიდურესად გაართულა მრავალი ოჯახის ეკონომიკური და სოციალური მდგომარეობაც. მოიტანა აურაცხელი ადამიანური ტრაგედია, სოციალური კონტაქტების პარალიზება, ეკონომიკური კრიზისი და, გარკვეულწილად, კულტურული შოკიც კი.