ქართული რეფორმები იქცა საერთაშორისო ვაჭრობის საგნად. ყოფილი ქართველი რეფორმატორები, რომლებსაც სამშობლოში სათანადოდ არ აფასებენ და აღარ სჭირდებათ, მაღალი ანაზღაურების ფასად, კონსულტაციებს უწევენ მონღოლეთს, ცენტრალურ აზიას, უკრაინას, მოლდავეთსა და კიდევ უფრო შორეულ განვითარებად ბაზრებს. დაინახა რა ბიზნეს-შესაძლებლობა, ყოფილი მთავრობის მაღალჩინოსანთა ერთმა ჯგუფმა, ქართული რეფორმების სულისჩამდგმელი კახა ბენდუქიძის თავკაცობით, ახლახანს დააარსა საკონსულტაციო სააგენტო „რეფორმატორები“ (Reformatics).

თუმცა, ყველა სამწუხარო ამბავში შეიძლება პოზიტიური დეტალის აღმოჩენა და როგორც ბევრი დამკვირვებელი, ამ ფონზე შეიძლება დადებითად შევაფასოთ ის ფაქტი, რომ საგარეო საქმეთა ახალი მინისტრი, თამარ ბერუჩაშვილი არაა ახალი კადრი. იმ გამობრძმედილი კარიერული დიპლომატის დანიშვნა, რომელიც წლების მანძილზე იყო ჩაბმული საქართველოსა და ევროპის ურთიერთობის პროცესში, მიუთითებს იმაზე, რომ ნელა, მაგრამ განუხრელად საქართველოს სახელმწიფო ძლიერებასა და სიცოცხლისუნარიანობას იკრებს.

კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრისა და სხვა გამოკითხვების მიხედვითაც, პოლიცია ქართულ საზოგადოებაში ერთ-ერთ ყველაზე სანდო ინსტიტუტად მიიჩნევა. 2011 წელს საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის (IRI) მიერ ჩატარებული გამოკითხვის თანახმად, მოსახლეობის 88% დადებითად აფასებდა მის საქმიანობას. ამ მაჩვენებლით, პოლიცია, ეკლესიის შემდეგ (93%), მეორე ადგილს იკავებდა.

უფრო და უფრო ცხადი ხდება, რომ აღმოსავლეთ დონბასი (დონეცკის და ლუგანსკის ამჟამად კონტროლირებადი ტერიტორია) გაყინული კონფლიქტური ზონა გახდება. ასევე ცხადია, რომ ამ ტერიტორიაზე უკრაინის მთავრობის გავლენა შესუსტდება და პარალელური, არაღიარებული „კვაზი სახელმწიფო“ ჩამოყალიბდება.

მაშინ, როდესაც რუსეთი თავის პერიფერიაზე ქმნის და ინარჩუნებს „გაყინული კონფლიქტის” ამდენ ზონას, ძალიან მნიშვნელოვანია, ქვეყნებმა სიტუაციასთან გამკლავების სწორი სტრატეგია შეარჩიონ. სამხედრო ვარიანტი განხილვას აღარ ექვემდებარება, 2008 წელს საქართველოში განვითარებული მოვლენების შემდეგ. შესაბამისად, ქვეყნებს, როგორიცაა მოლდოვა, საქართველო და ახლა უკვე, უკრაინაც, არ აქვთ მოქმედების მაინცდამაინც ბევრი კარგი ალტერნატივა.