საყოველთაოდ აღიარებულია, რომ განათლებაშია ნათელი მომავლის გასაღები. ზოგადად, განათლებულ ადამიანებს უფრო მაღალი შემოსავლები აქვთ, მათში დაბალია უმუშევრობის დონე. განათლების მაღალი დონის მქონე ქვეყნები უფრო სწრაფად იზდებიან და მათთან ინოვაციაც მეტია, ვიდრე სხვა ქვეყნებში. შესაბამისად, თანამედროვე ეკონომიკურ ლიტერატურაში განათლება ინვესტიციად მიიჩნევა და, მსგავსად სხვა ინვესტიციებისა, განათლებაში ჩადებულ ინვესტიციასაც თან სდევს ხარჯები და სარგებელი.

მიკლრაითის მონაცემებით (მაკროეკონომიკა და მონაცემები ბავშვებზე, UNICEF 2000 წ.), 1991 წელს საქართველოს მთლიანი შიდა პროდუქტის მხოლოდ 7% დაიხარჯა განათლებაზე. 1994 წელს ეს მაჩვენებელი 1%-მდე დაეცა. როგორც მიკლრაითი აღნიშნავს, საგანმანათლებლო ხარჯების ასეთი მკვეთრი დაცემა არც მანამდე და არც შემდეგ არ მომხდარა არც ერთ სხვა ქვეყანაში. კრიზისის შემდეგი მდგომარეობიდან გამოსვლას დიდი დრო დასჭირდა.

გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, რომ აღნიშნული კვლევითი ანგარიში ხელმისაწვდომია მხოლოდ ინგლისურ ენაზე.

ხარჯ-სარგებლიანობის ანალიზი არის ეკონომიკური ინსტრუმენტი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს, ერთმანეთს შევადაროთ სხვადასხვა ალტერნატივასთან დაკავშირებული დანახარჯები და სარგებელი. აღნიშნული ინსტრუმენტით შესაძლებელია, სისტემატურად დავითვალოთ საინვესტიციო კაპიტალის სხვადასხვა ვარიანტის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.

2014 წლის პირველი იანვრიდან სომხეთი სრულიად ახალ საპენსიო სისტემაზე გადადის. ეს რადიკალური რეფორმა ემსახურება ორი პრობლემის მოგვარებას: ასაკოვან მოქალაქეთა შორის გავრცელებულ სიღარიბესა და ეკონომიკაში კაპიტალის ნაკლებობას. ანალოგიური პრობლემები არსებობს საქართველოშიც, სადაც სტანდარტული სახელმწიფო პენსია 150 ლარს შეადგენს, დაზოგვის დაბალი დონის გამო კი ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებას კაპიტალის მაღალი დანახარჯები აბრკოლებს.