გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, რომ აღნიშნული კვლევითი ანგარიში ხელმისაწვდომია მხოლოდ ინგლისურ ენაზე.
XIX საუკუნის შუა ხანებში საქართველო ბევრად უფრო დანაწევრებული და უთანასწორო იყო, ვიდრე დღეს. ეს იყო საზოგადოება, რომელიც აერთიანებდა გაუნათლებელი გლეხების უზარმაზარ მასას (ძირითადად ყმები, რომლებიც ამუშავედნენ საკუთარი ბატონისა თუ ეკლესიის კუთვნილ მიწებს), ქალაქის მოსახლეობის ნაწილს (რომლის დიდი ნაწილი არ იყო ეთნიკური ქართველი, განსაკუთრებით თბილისში) და პროპორციულად შედარებით მრავალრიცხოვან დიდგვაროვანთა კლასს (5%-მდე), რომელიც ორგანიზებული იყო ხისტი იერარქიული სისტემის მიხედვით და განაგებდა ქვეყნის მიწების დიდ ნაწილს.
გასაოცარია, მაგრამ ფაქტია, რომ ქართველი დამსაქმებლები თანამშრომლის აყვანისას, ხშირ შემთხვევაში, განათლებას უმთავრეს მნიშვნელობას სულაც არ ანიჭებენ. ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის მკვლევარების მიერ ჩატარებული ბოლოდროინდელი გასაუბრებები რუსთავის, გორის, ქუთაისისა და ბათუმის დამსაქმებლებთან ცხადყოფს, რომ ბიზნესების უმრავლესობა მომავალ თანამშრომლებში ყველაზე მეტად შრომის ეთიკას აფასებს.
საქართველოში მომუშავე კომპანიების მმართველებთან საუბრისას ხშირად მოისმენთ ჩივილს საქართველოს შრომის ბაზარზე გარკვეული სპეციალისტების ნაკლებობის შესახებ. მაგალითად, სამშენებლო სფეროში მომუშავე კომპანიები ხშირად იძულებული არიან, დაიქირაონ უცხოელი ექსპერტები, რადგან საქართველოში ვერ პოულობენ ჯეროვნად კვალიფიცირებულ ინჟინრებსა თუ არქიტექტორებს. დეფიციტი განსაკუთრებით მწვავეა ტექნიკურ სფეროსა და მეცნიერებებში.
„ჩვენთან მეძავებსაც კი უმაღლესი განათლება აქვთ“, — განაცხადა ერთხელ კუბის ლიდერმა ფიდელ კასტრომ. მეძავების განათლებისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ დაახლოებით მსგავსის მტკიცება შეიძლება ქართული რეალობის შესახებაც. თითქმის ყველა ქართველს აქვს უმაღლესი განათლება. მაგალითად, ტაქსის მომსახურებით მოსარგებლეებს ხშირად სმენიათ, ორდიპლომიანი ტაქსის მძღოლების ისტორიები.